Ahmed Aboutaleb, de PvdA-burgemeester van Rotterdam, moet zich vandaag, donderdag, tegenover de gemeenteraad verantwoorden voor theologische overpeinzingen. Deze waren wellicht niet zo handig, maar ze maken van hem nog geen wolf in schaapskleren.
Het geloof kan een belangrijke inspiratiebron vormen voor politici. Christelijke politici bijvoorbeeld laten zich graag leiden door – hun interpretatie van – de Bijbel. Maar het getuigen van dit geloof kan in een seculiere samenleving tot grote verwarring leiden en een zakelijke discussie over allerlei maatschappelijke kwesties bemoeilijken.
Dit heeft Ahmed Aboutaleb gemerkt. Zijn begrijpelijke schroom om over zijn religieuze drijfveren te spreken, overwon hij even tijdens een radio-interview in december. Zijn theologische overpeinzingen veroorzaakten veel opwinding. Vandaag moet de burgemeester van Rotterdam zich verantwoorden tegenover de gemeenteraad.
Radicalen hebben begrippen als salafisme gekaapt
Wat Aboutaleb wilde doen in het interview, was een ander licht werpen op de begrippen ‘jihad’ en ‘salafisme’. Dit zijn inmiddels angstaanjagende termen geworden. Ze roepen associaties op met extremisten die niets liever doen dan ongelovigen de keel doorsnijden, homo’s van flatgebouwen gooien en vrouwen vernederen.
Maar, zo legde Aboutaleb uit, jihad betekent oorspronkelijk alleen maar je best doen voor een ander. En het salafisme is bovenal een poging om net zo vroom te leven als de profeet Mohammed. Het lijkt erop dat de islamitische burgemeester de door radicalen gekaapte begrippen terug wilde halen in het kamp der gematigden.
Een politicus als Aboutaleb moet geen theoloog spelen
Deze poging tot terminologische zuiverheid pakte niet zo goed uit, in elk geval niet in politiek opzicht. Probleem is vooral dat het salafisme een voedingsbodem is en blijft voor aanvallen op de westerse samenleving. Zeker niet alle salafisten zijn terroristen, maar veel terroristen zijn wel salafist.
Het aanwijzen van een vrome en onschuldige kern in een radicale religieuze stroming kan op theologische gronden te verdedigen zijn. Maar een politicus kan beter geen theoloog spelen.
‘Salafist’ Aboutaleb heeft kapitale fout gemaakt, schreef Afshin Ellian eerder over dit onderwerp 
Motie van wantrouwen voor Aboutaleb is niet verdiend
Toch doet de ophef over de uitspraken van Aboutaleb overdreven aan. Ergerniswekkend is vooral het beeld van de wolf in schaapskleren. Alsof de ferme taal van de burgemeester tegen extremisten alleen maar voor de bühne zou zijn en hij in feite zou streven naar islamitische overheersing. Dat is een motie van wantrouwen die hij niet verdient.
Aboutaleb heeft een eigen jihad. Hij wil hard werken aan een verdraagzame en beschaafde samenleving. Alleen loont dit harde werk eerder zonder uitstapjes naar een theologisch mijnenveld.