Bernard Kobes: ‘Verloren zoon Omtzigt moet terug naar het CDA’

Het CDA worstelt met zichzelf. In Overijssel maken de 25 afdelingen zich grote zorgen over de komende gemeenteraadsverkiezingen. Er wordt rekening gehouden met een ‘kiezersheroriëntatie’ en een afrekening door het vertrek van stemmenkanon Pieter Omtzigt uit Enschede, die op 17 maart 2021 in Overijssel 58 procent van de CDA stemmen behaalde, schrijft oud-bestuurder Bernard Kobes (CDA) in een ingezonden opinie.

Pieter Omtzigt wilde geen speelbal worden op het CDA-congres en bedankt een paar dagen ervoor als lid van de partij. Het Kamerlid legde de bal neer bij de partij, die hij vanaf 2003 zo vol overtuiging, met hart en ziel, voor recht en rechtvaardigheid als christendemocraat heeft gediend en vertegenwoordigd.

Medailles hebben altijd twee kanten en in de politiek is zeker in deze tijd niets uit te sluiten. Ook niet op een moment dat de vertrekker een veelvoud aan waardering kent in peilingen en de partij griezelig veel steun bij kiezers verliest. CDA-afdelingen als Oldenzaal zoeken wegen om ‘de verloren zoon’ Pieter Omtzigt terug te halen naar het CDA. De partij verliest virtueel vele kiezers, terwijl Omtzigt met het christendemocratische gedachtegoed in een flow zit die energie geeft.

Van de geschiedenis en fouten van anderen valt veel te leren. Niet dezelfde fouten maken of deze veronachtzamen door verkeerde afslagen, nieuwe missers en blunders te begaan, maar dienstbaar zijn voor de burgers.

Quintus Tullius Cicero schreef er voor Christus al over in een Romeins handboek voor een effectieve campagne: Hoe je verkiezingen wint. Politiek is van alle tijden en de constante in de historie zijn de veranderingen in de uitslagen.

CDA-Overijssel kijkt uit
naar koers van Omtzigt

Voor het CDA in Overijssel is het van groot belang welke koers Omtzigt uitzet. Kan en wil de ‘verloren zoon’ terugkeren, kan de verdwaalde eenling in de Kamer in genade in een vernieuwde, brede volkspartij met diversiteit en meerdere stromingen worden aangenomen? Een bestuurderspartij wordt sterk bepaald door de top en het establishment en mist door dit adagium de aansluiting, de contacten en het gewenste draagvlak in geledingen in de krochten van de samenleving, als ook bij tal van verenigingen, stichtingen en instellingen in ons pluriforme cultuur-historisch rijke land met duidelijke regionale verschillen.

Stemmenkanon Pieter Omtzigt, met genetische wortels in de christendemocratie, tevens dossiervreter en terriër, raakt gevoelige snaren met Een Nieuw Sociaal Contract. Een vernieuwd en vernieuwend CDA met een verfrissende bestuursstijl tussen regering en Kamer om het volk te dienen en niet voor macht te gaan. Veel terugwinnen vanuit het fundament met de sterke CDA-uitgangspunten solidariteit, rentmeesterschap, gerechtigheid en gespreide verantwoordelijkheid. Weg met alle tinten grijs.

Het CDA kan niet zonder Pieter Omtzigt en Omtzigt niet zonder het CDA

Het CDA in Overijssel kan niet zonder Pieter Omtzigt en Pieter Omtzigt kan niet zonder het CDA Overijssel, waaraan hij al twintig jaar verknocht is. Bij de Kamerverkiezingen scoort hij in de eigen provincie 58 procent van de stemmen; lijsttrekker Wopke Hoekstra 28 procent. Landelijk kreeg Hoekstra zo’n 95.000 stemmen meer dan Omtzigt op plaats 2 met 342.000 stemmen.

Een terugkeer voor Pieter Omtzigt? Mogelijk, als de nood het hoogst is, is politiek in voor onvoorspelbare oplossingen. Spin doctors zoeken naar game changers om de verhoudingen tussen partijen te laten kantelen. Aller ogen zijn gericht op de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.

Partijtrouw gemiddeld gedaald. Bij CDA is die nog 37 procent

De binding met partijen wordt al decennia minder, de rol van de lijsttrekkers en aansprekende Kamerleden wordt groter en het aankruisen van een kandidaat van weer een andere partij, neemt hand over hand toe. De gemiddelde partijtrouw is na de verkiezingen gedaald tot 67 procent. Bij het CDA is dit percentage gezakt naar 37 procent. Wie stemt nog op dezelfde partij als de ouders?

De democratie vraagt onderhoud, verbeteringen en aanpassingen. Politiek blijft mensenwerk en heeft onvoorspelbare elementen in zich. Een verkiezingsuitslag kan ieder met eigen ogen bekijken en daaruit verschillende conclusies trekken. Cijfers spreken en de getallen bevestigen de rekenkundige berekeningen; de nieuwe realiteit na elke verkiezing. Het CDA ligt al vanaf de geheel overbodige lijsttrekkersverkiezingen onder een vergrootglas bij de pers door blunders, taxaties en fouten. Verhoudingen hebben zich aan het Binnenhof gewijzigd en het vertrouwen van de burgers in de politiek staat sterk onder druk.

Vraag Pieter Omtzigt niet
naar een eigen partij

Een afgezwaaid Kamerlid in een eenmansfractie speelt een rol in de marge. De inhoud is niet altijd bepalend. Het getal 76 telt. Het vereist een stalen constitutie om steeds bergop tegen de wind in te fietsen. Van de flow krijg je energie. Pieter Omtzigt geeft weer gas na een afwezigheid van een half jaar, schrijft Kelly Adams in TC Tubantia, maar zij schrijft in één adem: ‘Vraag hem niet naar een eigen partij.’

Dit geeft mogelijkheden, waar de deur gesloten lijkt. Een eigen partij oprichten is een stap te ver. Zeg nooit ‘nooit’ in de politiek. ‘Een afgesplitst Kamerlid heeft de helft minder budget en eenderde van de spreektijd die andere eenmanspartijen hebben,’ verzucht hij. Door druk uit de partij en de samenleving en de ontstane politieke verhoudingen van het politieke midden past een meesterzet in de vorm van rehabilitatie voor deze strijder van de christendemocratie.

Hij brengt 5 tot 25 zetels mee, terwijl het CDA wegzakt

Hij brengt in peilingen 5 tot 25 zetels mee, terwijl het CDA in de peilingen is weggezakt tot minder dan 10 zetels. De kenmerkende verbinding tussen bevolking en politiek is in grote mate verdwenen. Echte en grote idealen bestaan niet meer, niet bij politici, niet bij veel burgers. Een versterking van christendemocratische krachten is essentieel voor een stabiele middenpartij.

In een gejaagde tijd van chaos, verruwing in woord en daad en verwarring hoort het dragen van verantwoordelijkheid en dienstbaarheid voor de belangen van burgers. Politiek is irrationeel, onvoorspelbaar en niet logisch. ‘t Kan verkeren’, sprak de getalenteerde dichter G.A. Brederode.

Overijssel kreeg met de VVD voor het eerst een nieuwe koploper

De gunfactor van de partijtop is nooit groot geweest voor Omtzigt. Bij de verkiezingen in 2012 werd hij van de lijst gekieperd. Dankzij de CDA-afdelingen uit Twente/Overijssel werd hij toch nog kandidaat op de 39ste plaats en kreeg in Overijssel 36.750 stemmen, waarvan 27.348 stemmen in de 14 Twentse gemeenten. Daar begon zijn ‘opkomst’, die uiteindelijk leidde naar een direct verkiesbare 4de plek op de kieslijst in 2017. In 2021 reikt Pieter Omtzigt op plaats 2 naar 342.472 stemmen, goed voor 5 zetels in een tumultueuze campagne van het CDA. Maar de VVD wordt voor het eerst in de geschiedenis koploper in het lang door het CDA gedomineerde Overijssel. De liberalen behalen 145.052 stemmen, tegen het CDA 115.736 stemmen.

Van die 115.736 stemmen is 28 procent voor Hoekstra en 58 procent voor Omtzigt. Het CDA moet de VVD voor het eerst in de geschiedenis laten voorgaan. VVD-lijsttrekker Mark Rutte is goed voor 126.428 stemmen en schrijft 78 procent van de Overijsselse VVD-stemmen op zijn naam. De derde partij is D66 met 88.560 stemmen, 12,1  procent. De vierde is de PVV met 75.941 stemmen, 10,4 procent. Op vijf de ChristenUnie 41.837, 5,7 procent.

De toekomst van Oost-Nederland staat op het spel. De verloren zoon terughalen als een boegbeeld van het CDA telt voor het CDA in Overijssel en landelijk.