De schizofrene wereld van de Euro-Marokkanen

Protestmars tegen situatie in Rif-gebied. Foto:ANP

Welke cultuur representeren de ontspoorde jongeren van Marokkaanse afkomst? Ze representeren in ieder geval niet de Marokkaanse cultuur van Marokkanen in Marokko.

Ik hoor vaak van Marokkanen uit Marokko dat ze de meeste Marokkaanse immigranten in Europa als halve barbaren beschouwen. Eigenlijk zijn ze blij dat deze figuren niet in Marokko wonen. Ze representeren geen enkele cultuur. Vormen ze dan incondita et confusa turba, oftewel de verwarde en ziekelijke menigte?

Ze zijn postmodern: ontdaan van waarheid en principes. Tegelijkertijd creëren ze een nieuwe groep, een nieuwe ordening. De nieuwe etnische markering wordt gevormd door immigratie en een gebroken taal. Welke taal? Daar begint het spannend te worden. Ze spreken hun eigen taal naast de Nederlandse taal. Dat is een combinatie van Berbers, Arabische woorden en Nederlands.

De ontspoorde Euro-Marokkaan ontbeert daardoor een ontwikkelde taal waarin de grens tussen waar en onwaar, waardigheid en onwaardigheid, juist en onjuist, moreel en immoreel interpretabel en aanwijsbaar is.

Romantische nostalgie rond een machtig woord: Marokko

Deze ontworteling van de taal is bijna een tragische toestand. Dat kan tot valse romantische nostalgie leiden rond een machtig woord, een machtige naam: Marokko. Maar ze zijn geen Marokkanen, omdat ze niet binnen de normen, waarden, geschiedenis en de taal van Marokko (Arabisch) zijn opgegroeid. Het is twijfelachtig of de meeste Euro-Marokkanen (tweede en de derde generatie) conform de Marokkaanse waarden normen en taal zouden kunnen leven en functioneren.

Toch moeten ze voldoen aan wat ze niet begrijpen. Thuis bij ouders en grootouders zijn ze brave Marokkaanse kinderen die gehoorzamen, terwijl ze de aard daarvan niet echt begrijpen. Daarbuiten zijn zij zichzelf. De Euro-Marokkaan lijdt aan schizofrenie en leeft in minstens drie werelden: Europa, Marokko (thuis) en Euro-Marokko (met generatiegenoten). Dit is een nieuwe etnische minderheid, geschapen uit verschillende elementen. We zijn getuige van de ontwikkeling van een postmoderne stam. Oude Grieken zouden zeggen een Euraziatische stam!

“Thuis bij ouders en grootouders zijn ze brave Marokkaanse kinderen die gehoorzamen, terwijl ze de aard daarvan niet echt begrijpen”

De islam fungeert als verlossing

De islam fungeert als de verlossing van deze schizofrene wereld. Hij brengt met de Oppergod Allah ordening en harmonisatie aan in de werkelijkheid. De islam biedt ook een volledig uitgewerkte taal aan: de Arabische taal met duidelijke normen en waarden. De geschiedenis is getuige geweest van de superioriteit van islam en wie daarin gelooft. Om dit te begrijpen, moeten we onze oren te luister leggen bij de salafistische imams. Zij zien de Euro-Marokkanen als een groep van moslims die door gebrekkige opvoeding aan vergetelheid lijden. Het salafisme beschouwt zich ook als de genezing, al-shifa voor de wereld en vooral voor de moslims die in vergetelheid verkeren.

De oorspronkelijke islam verlost de Euro-Marokkaan van zijn schizofrene wereld. Hij brengt ze niet terug bij hun etnische wortels in Marokko. In de islam is er geen Marokko, Algerije, Iran of Afghanistan. De Euro-Marokkaan wordt ook verlost van zijn haat-liefderelatie met Marokko, waar de Marokkaanse elite hem als het lompenproletariaat beschouwt. Eindelijk verkrijgt de Euro-Marokkaan echte waardigheid en superioriteitsgevoel: de Euro-Marokkaan wil ook Marokko verlossen van Marokkaan-zijn. Juist daar in Marokko en Egypte wisten de salafisten hun wereldbeschouwing aan de man te brengen.

Vervreemd van het eigen wezen

Nu moet er volgens de salafisten een definitief einde komen aan de vernedering van moslims. Wat was de vernedering? Ze zijn allang niet meer superieur, en ze zijn vervreemd van hun eigen wezen.  Dus moest er hervorming (islah) komen. De muslih, de hervormer kwam tot een duidelijke afgebakende ontdekking: terug naar de traditie van profeet Mohammed (al-ahadith al-nabawiyya) en zijn metgezellen (al-athar al-salafiyya). Dus terug naar de voorouders van de islam.

Er is dus wel een Marokkanen-probleem, maar dat heeft slechts betrekking op de Euro-Marokkanen. Ze zijn geen echte Marokkaan, evenmin zijn ze Europeaan. De Europese staten weten nu geen raad met een nieuwe etnische groepering: de Euro-Marokkanen.