Rituelen herhalen zich. Bij elke aanslag worden nagenoeg dezelfde discussies gevoerd. Enerzijds worden er vragen gesteld of de overheid daadwerkelijk goed heeft gehandeld, en anderzijds rijst opnieuw de vraag naar de oorzaken van het islamitisch radicalisme
Het is kortom een vicieuze cirkel. Niet omdat plotseling de werkelijkheid anders is, maar omdat daarover bij de intellectuele elite en in de politiek geen consensus bestaat. Door te blijven herhalen, voert de onmacht de boventoon.
Bij evenementen drie veiligheidsringen
De Franse lokale overheid in Nice heeft onmiskenbaar grove fouten gemaakt. In Frankrijk gold ook op de 14e juli, de dag dat de Franse hun nationale feestdag vieren, de noodtoestand. De terreurdreiging stond en staat op het hoogste niveau. Ook was bekend dat de islamisten juist bij evenementen willen toeslaan. Zij kunnen de president niet doden of ontvoeren, en daarom vallen ze zogenoemde soft targets aan. Dat gebeurt in Bagdad, Istanbul, Tel Aviv, Kabul en elders. En dus ook in de Franse havenstad, waar ook maatregelen hadden moeten worden genomen.
Syp Wynia over Nice: ‘Was het eigenlijk een publieke zelfmoord, het afscheid van een wellicht toch al waardeloos leven, met medeneming van het leven van zoveel mogelijk andere mensen?’ Lees meer >
De lokale autoriteiten hebben ten onrechte kritiek op de centrale overheid in Parijs. Zij – en voor de rest niemand – waren verantwoordelijk voor het nemen van noodzakelijke maatregelen. Bij een dergelijk drukbezocht evenement moeten minstens drie veiligheidsringen worden opgesteld. De eerste met dranghekken, de tweede met betonnen barrières en de derde met een paar zwaarbewapende speciale eenheden. In dit geval zou de dader al bij de derde ring zijn doodgeschoten.
Zouden de zojuist genoemde maatregelen de dader hebben gestopt? Ja, op 14e juli, maar de dag erna niet meer. Dat is het probleem in de strijd tegen het islamitische terrorisme – de dader had immers ook een willekeurig andere dag kunnen kiezen. Burgers moeten, ondanks de beveiliging, gewoon aan dit soort evenementen deelnemen. Het normale leven moet immers doorgaan. Want het is onwenselijk en zelfs gevaarlijk als het niet meer gebeurt. Jihadisten zullen worden aangemoedigd om nog meer terreurdaden te plegen. Nader onderzoek naar de achtergrond en contacten van de dader in Nice, Mohamed Lahouaiej Bouhlel, moeten duidelijkheid geven over de wijze hoe hij precies is geradicaliseerd. Het resultaat van dit onderzoek moeten we dus nog afwachten. Dat geldt niet voor de radicale ideologie. Die is helaas niet onbekend.
Polemiek over radicale islam
In The Washington Post las ik een indirecte polemiek tussen twee Franse academici Oliver Roy en Gilles Kepel. Ten onrechte presenteerde The Washington Post de polemiek alsof het om twee rivaliserende personen gaat. Het gaat eigenlijk om twee wezenlijk verschillende benaderingen van de radicale islam. Kepel ziet het jihadisme als een fundamenteel onderdeel van een ideologische structuur. Radicalisering van de islam is hét probleem. De baas van de Franse binnenlandse veiligheidsdienst DGSI, Patrick Calvar deelt zijn opvatting. Volgens hem staat Frankrijk ‘al op de rand van een burgeroorlog’. Roy is daarentegen van mening dat het hier gaat om individuele mislukkelingen, die hun gewelddadige fantasieën via het jihadisme ten uitvoer brengen. Hij spreekt juist van de islamisering van het radicalisme.
De samenleving betaalt de prijs voor de multiculturalistische ideologie van Oliver Roy en zijn geestverwanten in Europa. Deze lijn van denken was immers de officiële overheidsdogma in de westerse landen. In 2003 schreef Roy: ‘Maar het geweld is niet islamitisch: het is anti-imperialistisch; we hebben nog te maken met de naweeën van de dekolonisatie, die plotseling door de Amerikaanse hegemonie een nieuwe dimensie hebben gekregen.’ Deze opmerking vormt een ontoelaatbare aantasting van de rationaliteit. Het is gewoon een socialistische analyse die bij links altijd op een comfortabele populariteit kon en kan rekenen. Het mist echter rationele academische gronden.
Onwetenschappelijke sprookjes
Zijn de jihadisten in Bangladesh die de weerloze, atheïsten, agnosten, afvalligen en andere intellectuelen executeren, naweeën van de dekolonisatie? Is de laatste aanslag in Kabul bij een vreedzame demonstratie, ook een gevolg van naweeën van de dekolonisatie? Zijn de executies van andersdenkenden in het islamitische Iran ook de naweeën van de dekolonisatie?
Het lijkt me niet nodig om hier een evident uitvoerig betoog op te zetten om de absurditeit, irrationaliteit en vooral ook antiwetenschappelijkheid van Roy’s opvattingen bloot te leggen. De Europese overheden en samenlevingen die decennialang naar de onwetenschappelijke sprookjes van Roy en de zijnen hebben geluisterd, hebben nu een groot probleem.
Het neocommunistische denken van islamologen, Turkologen, Iranologen en andere ‘deskundigen’ is verschenen als een rampzalige luchtspiegeling.