Joe Biden is op leeftijd en Amerika verwacht dat hij maar één termijn president zal blijven. Toch heeft de grijsaard grootse plannen. Het belangrijkste: Amerika aanzienlijk socialer maken, zoals zijn voorbeeld Franklin Delano Roosevelt (1882-1945) eerder deed. Bidens gigantische coronasteunpakket is daarvan het begin, maar hij zal de symboolpolitiek van zijn linkervleugel moeten zien te negeren om zijn doel te halen, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Liefst 1.900 miljard dollar – omgerekend zo’n 1.600 miljard euro – mag Biden gaan uitgeven. Het Huis van Afgevaardigden en de Senaat gingen deze week akkoord met het coronasteunpakket waarvoor Biden sinds zijn aantreden ijverde. Het linkse stokpaardje om het federale minimumloon op te krikken van 7,25 dollar (6,10 euro) naar 15 dollar (12,60 euro) per uur sneuvelde, maar daar maalt Biden niet om.
Doorgeslagen wensdenken
De verhoging van het minimumloon in de gehele Verenigde Staten is een voorbeeld van het doorgeslagen wensdenken van de uiterst linkse vleugel in de Democratische partij. De kosten van levensonderhoud verschillen nogal in Manhattan in New York en het woestijnstadje Lovelock in Nevada. Logisch dus dat de gematigde Democraat Joe Manchin uit de arme staat West Virginia niks zag in het voorstel. Zo’n hoog minimumloon zal de bedrijvigheid in zijn staat ondergraven, terwijl de burger daar de forse verhoging niet direct nodig heeft.
Bedrijven die in heel Amerika werkgelegenheid creëren, spelen er zelf ook al op in. Een burger flipper van een fastfoodketen krijgt meer loon in de vestigingen in dichtbevolkte staten als New York en Californië, dan zijn collega in de verlaten staten in de Rust Belt. Bovendien mogen staten zelf het minimumloon opkrikken. Tientallen deden dat al.
Kinderbijslag kan historisch succes worden
Biden kan tevreden zijn met wat er wel in zijn gigantische steunpakket zit en door het Congres is goedgekeurd. Amerikanen krijgen een cheque ter waarde van 1.400 dollar (1.175 euro), en dat bedrag wordt pas lager als je meer dan 75.000 dollar (63.000 euro) per jaar verdient. Ook wordt de toegang tot zorgverzekeringen gemakkelijker en krijgen huurders financiële hulp als zij dakloos dreigen te raken. Amerikanen wier studieschuld (deels) wordt kwijtgescholden, betalen daar geen inkomstenbelasting meer over.
Zo maakt Biden het Amerikaanse sociale vangnet breder, en dan hebben we het historische element uit het coronasteunpakket nog niet eens genoemd: de uitbreiding van de Amerikaanse kinderbijslag. In 2021 krijgen Amerikaanse ouders tot 3.600 dollar (3.100 euro) per kind uitgekeerd. Het geld kan vrij worden besteed, zonder voorwaarden of limiet aan het aantal kinderen. Ook tast het recht op kinderbijslag de hoogte van andere toeslagen, zoals voedselbonnen, niet aan.
Kinderarmoede is in de Verenigde Staten een onderschat probleem. Eén op de vijf kinderen leeft in armoede. Het gaat om zo’n vijftien miljoen kinderen. Door de kinderbijslag zou dat met wel 40 procent kunnen dalen.
De ruimere kinderbijslag geldt alleen voor komend jaar, maar tegenstanders beseffen dat het onmogelijk zal zijn om de verhoging in volgende begrotingen terug te draaien. Dat zal worden gezien als een financiële drempel voor het krijgen van kinderen.
Lees deze blog van Victor Pak: Het onbenoemde vaccinsucces van Donald Trump
Biden wil een moderne
Roosevelt worden
Als de kinderbijslag een blijvertje blijkt, zal het toetreden tot de lijst van socialezekerheidsvoorzieningen die Democraten sinds Franklin Delano Roosevelt hebben weten in te voeren. Roosevelt is nog altijd de onbetwiste held van Democraten als Biden. Ten tijde van de Grote Depressie in de jaren dertig, regelde Roosevelt in zijn New Deal pensioenen en arbeidongeschiktheids- en werkloosheidsverzekeringen. In de jaren zestig kwam daar onder Lyndon B. Johnson de gezondheidszorg voor ouderen nog bij.
Biden koestert de wens om een moderne Roosevelt te worden. Zijn coronawet is de eerste grote stap in het vervullen van die wens, maar voor het vervolg zal hij wel de symboolpolitiek van de linkervleugel van zijn partij moeten zien te negeren.