Draagt Biden het reaganisme ten grave?

Biden strooit met miljarden. Afgelopen week presenteerde de Amerikaanse president plannen voor enorme investeringen in de infrastructuur. Het begrotingstekort en de oplopende staatsschuld deren Biden niet. Hij gelooft dat de Amerikaanse overheid de oplossing kan zijn voor een kwakkelende economie. Republikeinen kunnen voorlopig niet meer dan lijdzaam toezien hoe Biden het reaganisme ten grave draagt, schrijft Victor Pak.

Het coronasteunpakket van Joe Biden bedroeg al zo’n 1.900 miljard dollar. Zijn wetsvoorstel om de Amerikaanse infrastructuur op te knappen, heeft een prijskaartje van zo’n 2.000 miljard dollar. De president smijt met geld alsof het niks is.

Biden wil de geschiedenisboeken in zoals Roosevelt en Johnson

Biden wil investeren in de infrastructuur in de breedste zin van het woord. Het geld gaat naar het opknappen van snelwegen en bruggen (115 miljard dollar), het spoorwegnetwerk (80 miljard dollar), elektrisch rijden (174 miljard dollar), drinkwatervoorzieningen (111 miljard dollar), het internet- en elektriciteitsnetwerk (beide 100 miljard dollar) en de woningbouw (213 miljard dollar). Voor de ouderen- en mindervalidenzorg wordt ook nog eens 400 miljard uitgetrokken.

Gigantische uitgaven, maar Biden zegt dat hij ze goed kan verantwoorden. Zijn voorstel moet Amerika klaarmaken voor de toekomst. ‘Over vijftig jaar zullen mensen zeggen dat dit het moment was waarop Amerika de toekomst veroverde,’ zei Biden bij de presentatie van zijn plannen.

Maar er speelt meer. Biden wil Amerika transformeren. Hij spiegelt zich graag aan Democratische voorgangers als Franklin D. Roosevelt en Lyndon B. Johnson, die respectievelijk in de jaren dertig en zestig de Amerikaanse verzorgingsstaat en economie vormgaven.

Reaganomics telt niet
meer mee in D.C.

Om daarin te slagen, moet Biden afrekenen met de erfenis van een andere iconische president. Ronald Reagan brak in de jaren tachtig als Republikein met de ideeën die Roosevelt en Johnson propageerden. De overheid was niet de oplossing, maar juist het probleem voor een economie die was vastgelopen. De overheid moest minder uitgeven, minder belasting heffen en minder regeltjes opstellen.

De pijlers van wat de geschiedenis inging als Reaganomics bleven lang gemeengoed in Washington. Bill Clinton liet zich erdoor leiden, George W. Bush gaf er een eigen draai aan met zijn pleidooi voor ‘compassievol conservatisme’, en zelfs Barack Obama wist zich er niet volledig aan te ontworstelen.

De Democraten zijn getraumatiseerd door juist zijn aanpak van de financiële crisis. Zij denken dat Obama de economie te weinig stimuleerde, waardoor het economisch herstel te traag ging en Donald Trump de verkiezingen in 2016 kon winnen. Of die gedachtengang klopt, doet er niet toe voor de Democraten. Ze zijn vastbesloten om onder dat juk uit te komen.

Obama werd door Republikeinen continu herinnerd aan het begrotingstekort en de oplopende staatsschuld. Het bracht ze succes: in 2010 wonnen de Republikeinen flink tijdens de tussentijdse verkiezingen, met dank aan de zogenoemde Tea Party-kandidaten. Die propageerden fiscaal conservatief beleid, waardoor Obama zijn grote hervormingsplannen niet kon doorvoeren.

Maar onder Trump bleken de Republikeinen plots ook potverteerders te zijn. De uitgangspunten van het fiscaal conservatisme werden losgelaten. Trump mocht uitgeven wat hij wilde en liet de staatsschuld net als Obama verder oplopen.

Biden paait liever de eigen partij

Biden gebruikt dat argument om zelf met miljarden te strooien en Republikeinen te negeren als zij de grote uitgaven kritiseren. Hij vindt ze niet geloofwaardig en rekent op steun van de bevolking.

Bovendien kan Biden al zijn plannen doorvoeren dankzij de Democratische meerderheden in het Congres, hoe krap die ook zijn. Ook uit Bidens infrastructuurwet blijkt dat hij liever de linkervleugel van de Democratische partij paait, dan samenwerking met de Republikeinen zoekt.

Nog anderhalf jaar zullen de Republikeinen moeten toezien hoe Biden met geld smijt en het reaganisme ten grave draagt.