Sommige beleggers zijn van nature aangetrokken tot goud. Uit de ervaring van Fisher Investments Nederland blijkt dat goud sinds 2023 weer populair is onder beleggers: na de brede neergang op de aandelenmarkten in 2022 waren veel mensen namelijk sceptisch over aandelen. Toen de aandelenkoersen weer opveerden vanaf oktober 2022, het dieptepunt van de toenmalige berenmarkt, werd goud onophoudelijk geadverteerd als alternatief voor de schommelende aandelenkoersen. In de loop van het jaar werd goud zó populair dat een prominente Amerikaanse supermarkt zelfs goudstaven aanbood – en die razendsnel uitverkocht. Maar alle hype terzijde: is goud nu echt een betere belegging voor de lange termijn dan aandelen?
Het edelmetaal beleeft weliswaar opnieuw hoogtijdagen, maar we willen beleggers op het hart drukken om er niet in te beleggen zonder de risico-rendementskenmerken ervan eerst zorgvuldig af te wegen. In dit artikel neemt Fisher Investments Nederland het rendement en volatiliteitsprofiel over de lange termijn onder de loep en leggen we het langs die van aandelen en andere beleggingsvehikels. Daarnaast leggen we uit dat een rentedaling niet per se betekent dat goud schitterende tijden tegemoet gaat en we bespreken waarom markttiming het verschil kan maken voor goudbeleggers.
In welke context moeten we de recente stijging van de goudprijs plaatsen?
Veel mensen kennen de oude beurswijsheid dat goud beleggers een stabiele en beproefde veilige haven biedt. Voorstanders halen aan dat goud uw portefeuille kan afdekken tegen een marktdaling, uw portefeuille kan stabiliseren in volatiele tijden of zelfs uw koopkracht kan beschermen tegen de eroderende kracht van inflatie. Maar de argumenten die mensen aandragen om in goud te beleggen, blijken niet bestand tegen een factcheck, zo leert de ervaring van Fisher Investments Nederland.
Net als bij alle grondstoffen zijn vraag en aanbod de enige belangrijke drijfveren van de goudprijzen. In de recente geschiedenis is de goudvoorraad vrij stabiel gebleven, maar heeft de vraag aanzienlijke schommelingen vertoond – vaak beïnvloedt door onvoorspelbare fluctuaties in het beleggerssentiment. In 2023 schoot de goudprijs iets meer dan 15% de hoogte in en naderde deze het historische hoogterecord in Amerikaanse dollar.[i] Fisher Investments Nederland zag dat het enthousiasme over goud vooral tegen het einde van het jaar een kookpunt bereikte: de goudprijs pluste namelijk 11,1% tussen oktober en december.[ii] Goud heeft het jaar weliswaar met een positief rendement afgesloten, maar het is altijd belangrijk om te weten wat de opportuniteitskosten zijn, oftewel het rendement dat u met andere beleggingen, zoals aandelen, had kunnen behalen.
Zoals we uit figuur 1 kunnen aflezen, presteert goud sinds 2019 aanzienlijk zwakker dan wereldwijde aandelen. En zelfs de scherpe stijging van goud over het 4e kw. van 2023 viel iets lager uit dan het rendement van wereldwijde aandelen over dezelfde periode.[iii] Wereldwijde aandelen staan eind 2023 41,5% hoger dan ten tijde van het historische hoogtepunt van de goudprijs op 7 augustus 2020, en dat ondanks dat aandelen een langdurige neergang – oftewel een berenmarkt – hebben doorgemaakt in 2022.[iv] In diezelfde 41 maanden bleef de goudprijs grotendeels onveranderd (figuur 1).
Figuur 1: Goud t.o.v. wereldwijde aandelen (2019 t/m 2023)
Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), tussen 31-12-2018 t/m 31-12-2023, dagelijks. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
Dat goud achterblijft bij aandelen is bovendien geen recent fenomeen. Tussen 1974 en eind 2023 is de goudprijs met 1.751,6% opgelopen, terwijl wereldwijde aandelen over diezelfde periode 8.201,1% hebben kunnen bijschrijven. Eenvoudig gezegd is het rendement van goud – zowel in het recente verleden als over de lange termijn – teleurstellend laag ten opzichte van aandelen.[v]
Is goud echt een stabiel alternatief voor aandelen, met name op de lange termijn?
Voorstanders prijzen goud veelal aan met het argument dat het bescherming biedt tegen de volatiliteit van aandelen en vastrentende waarden. Maar als we in de cijfers duiken, komt deze bewering over lage volatiliteit al snel op losse schroeven te staan. Uit figuur 2 blijkt dat goud een standaardafwijking – de mate waarin het jaarlijkse rendement schommelt rond het historische gemiddelde – van 19% heeft sinds 1974. Dat ligt ruimschoots boven de standaardafwijking van wereldwijde aandelen (15,1%). Bovendien heeft goud een veel lager rendement op jaarbasis opgeleverd dan aandelen, en is het edelmetaal zelfs achtergebleven bij staatsobligaties, die stabieler zijn.[vi] Goud heeft dus een hogere volatiliteit en een lager rendement dan aandelen. De ervaring van Fisher Investments Nederland leert dat dit een slechte combinatie is voor de meeste beleggers.
Figuur 2: Vergelijking van het risico en het rendement (1974 t/m 2023)
| Rendement (op jaarbasis) | Risico (standaardafwijking, op jaarbasis) | |
| Wereldwijde aandelen | 9,2% | 15,1% |
| Wereldwijde staatsobligaties | 7,7% | 7,5% |
| Goud | 6,0% | 19,0% |
Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index), wereldwijde staatsobligaties (GFD Indices World Government Bond GDP-weighted Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), tussen 31-12-1973 t/m 31-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
Zijn rentedalingen een voorbode van betere tijden voor goud?
Sinds kort wordt er ook volop gespeculeerd dat rentedalingen gunstig zijn voor goud. Volgens die theorie wordt goud aantrekkelijker als het rendement van vastrentende waarden daalt, omdat beide beleggingscategorieën elkaars concurrent zouden zijn. Maar net als bij de andere argumenten om in goud te beleggen, gelooft Fisher Investments Nederland niet dat dit een logisch argument is.
Als rentedalingen gunstig zouden zijn voor goud, zouden we verwachten dat de goudprijs en de rente op lange termijn, of in ieder geval in de meeste gevallen, in tegengestelde richting zouden bewegen. Maar in figuur 3 zien we duidelijk dat dit niet zo is. Goud en de Amerikaanse 10-jaarsrente bewogen in talloze gevallen in precies dezelfde richting. Zo zakte de goudprijs in de jaren 80 en 90 vaak samen met de rente. Sinds 1973 zijn de goudprijs en de rente nauwelijks gecorreleerd.[vii]
Figuur 3: Goud en rente (1974 t/m 2023)
Bron: FactSet, per 08-01-2024. Spotprijs van goud en de doorlopende rente op 10-jaars Amerikaanse Treasury’s, maandelijks, 31-12-1973 t/m 31-12-2023.
Beleggingssucces op de goudmarkt is alleen mogelijk met een uitzonderlijke timing
Volgens de ervaringen van Fisher Investments Nederland moet u de markt uitzonderlijk goed timen om winst te halen uit goud. We begrijpen dat veel mensen likkebaardend naar de scherpe sentimentsgerelateerde stijgingen van de goudprijs kijken. Een recent voorbeeld vinden we in de eerste fasen van de coronapandemie. Begin 2020 schoot de goudprijs de hoogte in en stond deze in juli 2020 bijna 30% hoger dan aan het begin van het jaar – een explosieve, maar kortstondige stijging die mensen heeft beloond die hun belegging goed wisten te timen. Maar tussen juli 2020 en eind 2023 koerste goud vrijwel vlak; terwijl wereldwijde aandelen over dezelfde periode ruim 40% konden bijschrijven.[viii] Op het eerste gezicht onverklaarbare, lange periodes van stagnerende prijzen zijn niet ongebruikelijk voor goud.
Fisher Investments Nederland herinnert zich een periode waarin goud bijzonder zwak presteerde, kort nadat de prijs in januari 1980 piekte op USD 850, na een stijging eind jaren 70. Opmerkelijk is dat de goudprijs 28 jaar lang – bijna drie decennia – niet meer tot dat niveau wist op te krabbelen. Uiteindelijk vestigde goud pas in januari 2008 een nieuw hoogterecord. [ix] Kijk eens naar de opportuniteitskosten als u in die periode in goud had belegd in plaats van in aandelen of andere beleggingscategorieën. Tussen eind januari 1980 en januari 2008 plusten wereldwijde aandelen ruim 1.716%, terwijl goud roerloos bleef liggen![x]
Gelukkig hebben beleggers andere mogelijkheden die historisch gezien minder volatiliteit én meer rendement bieden dan goud. De ervaring van Fisher Investments Nederland leert dat goud alleen blinkt in letterlijke zin, en dat aandelen en andere conventionele beleggingscategorieën gewoon geschikter zijn voor langetermijnbeleggers.
Volg ons op social media voor de laatste marktontwikkelingen en updates van Fisher Investments Nederland:
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl is een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (ondernemingsnummer: B228486) wat ook handelt onder de naam Fisher Investments Europe (“”Fisher Investments Europe””). Fisher Investments Europe staat onder toezicht van de CSSF. Statutaire zetel Fisher Investments Europe: K2 Building, Forte 1, Third Floor, 2a rue Albert Borschette, L-1246 Luxembourg. Fisher Investments Europe besteedt sommige aspecten van het dagelijkse beleggingsadvies, portefeuillebeheer en portefeuillehandelingen uit aan gelieerde ondernemingen.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Europe deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste scenario’s. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document.
[i] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Goud (spotprijs van ongemunt goud) tussen 31-12-2022 en 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[ii] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Goud (spotprijs van ongemunt goud) tussen 29-09-2023 en 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[iii] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), 31-12-2018 t/m 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[iv] Bron: FactSet, per 11-01-2024. MSCI World Total Return Index, 06-08-2020 t/m 31-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[v] [v] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), 31-12-1973 t/m 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[vi] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index), wereldwijde staatsobligaties (GFD Indices World Government Bond GDP-weighted Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), tussen 31-12-1973 t/m 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[vii] Bron: FactSet, per 27-11-2023. Sinds 1973 bedraagt de correlatie tussen de rente op Amerikaanse Treasury’s en goud -0,07. Spotprijs van goud en de doorlopende rente op 10-jaars Amerikaanse Treasury’s, maandelijks, 31-12-1973 t/m 31-10-2023.
[viii] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index) en goud (spotprijs van ongemunt goud), 31-07-2020 t/m 29-12-2023. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
[ix] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Goud (spotprijs van ongemunt goud) tussen 31-12-1973 en 29-12-2023. Weergegeven in USD.
[x] Bron: FactSet, per 08-01-2024. Wereldwijde aandelen (MSCI World Total Return Index) stegen met 1.716,8% tussen 31-01-1980 en 31-01-2008. Weergegeven in USD. Het rendement kan variëren door schommelingen in de internationale wisselkoersen.
