We bevinden ons midden in een revolutie waarin elk bedrijf en elke industrie wordt getransformeerd door nieuwe, met name digitale, technologie. Innovaties zoals Machine Learning, IoT, AI en robotics volgen elkaar in snel tempo op, verbinden de fysieke en digitale wereld en veranderen daarmee de manier van werken, produceren en customer experience in alle sectoren en bedrijven van elke omvang.
Dit heeft tot gevolg dat bijna elke taak opnieuw wordt gedefinieerd met nieuwe vereiste kennis en vaardigheden. Lang niet alle werknemers en werkzoekenden beschikken over deze vereiste digitale vaardigheden, terwijl de vraag naar mensen in de huidige krappe arbeidsmarkt hoog is. Dit geeft dan ook een enorme kloof tussen de beschikbare banen en het aantal werknemers dat over de nodige vaardigheden beschikt om deze banen te vervullen. De explosie van inzet van nieuwe technologieën in de zogenoemde Vierde Industriële Revolutie creëert dus een enorme vaardigheidskloof.
Sterkere rol van de overheid
Startup-ambassadeur Prins Constantijn waarschuwde onlangs dat Nederland moet oppassen om de revolutie in met name AI te missen. Hij gaf terecht aan dat dit heel kwalijk is omdat AI een rol gaat spelen in alle lagen van de maatschappij. De Nederlandse overheid zou volgens hem moeten zorgen voor strategische coördinatie van beleid zodat er meer samengewerkt wordt, prioriteiten gesteld en heldere keuzes worden gemaakt om de Nederlandse economie en maatschappij toekomstbestendig te maken. Ik ben het volledig met hem eens. Nederland zou hierbij als voorbeeld naar Finland kunnen kijken. De Finse overheid erkent het toenemende belang van AI voor de samenleving en lanceerde samen met Teemu Roos, hoogleraar computerwetenschappen aan de universiteit van Helsinki, een initiatief om AI dichterbij de bevolking te brengen. Deze professor paste de AI-cursus die hij zijn studenten gaf aan tot een toegankelijke online cursus die iedereen gratis kan volgen. Een geweldig initiatief waar onze Nederlandse overheid van kan leren.
Het lijkt erop dat kleine stappen worden ondernomen om het bewustzijn en de vaardigheden op het gebied van AI te vergroten, maar er kan en moet meer worden gedaan. De FME wil bijvoorbeeld aan tafel zitten met het ministerie van Economische Zaken om een AI-agenda voor ons land op te stellen; iets wat volgens mij heel hard nodig is. Ook werd onlangs bekend dat het American AI Initiative opgezet wordt. Dit initiatief moet onderzoeksinstanties die kunstmatige intelligentie ontwikkelen toegang geven tot meer overheidsdata, die in AI-software geladen kunnen worden. Het is goed om te zien hoe overheden en andere belangrijke stakeholders hun verantwoordelijkheid pakken om de vaardigheidskloof proberen te dichten en de maatschappij meer klaar te stomen voor AI en de impact op hun levens. Ook worden er eigen initiatieven opgezet zoals de nationale AI cursus.
Verantwoordelijkheid van bedrijven
Echter – niet alleen de overheid moet een belangrijke rol spelen om AI meer bekendheid te geven en te zorgen dat mensen de juiste vaardigheden leren en een sterke positie op de arbeidsmarkt hebben. Volgens onderzoek blijkt dat de Nederlandse werknemers vooral kijken naar hun werkgever (81 procent) als het gaat om passende opleidingen en cursussen. 39 procent is van mening dat de overheid hierin een leidende rol moet spelen.Tevens vindt 39 procent dat werknemers zelf verantwoordelijk zijn en 34 procent acht zowel zichzelf verantwoordelijk als hun werkgever. Het is onze overtuiging dat bedrijven de grootste aanjagers van verandering zijn en een enorme impact kunnen hebben op het verbeteren en vooruit helpen van de maatschappij. Als bedrijven hebben we invloedrijke posities en zijn we verantwoordelijk voor meer dan alleen aandeelhouders. We zijn verantwoordelijk voor het welzijn van werknemers, klanten en partners, en zelfs onze medemensen op deze planeet die we bewonen. Een van de manieren waarop wij deze verantwoordelijkheid nemen, is met het leveren van onze bijdrage aan het vergroten van de kennis en (digitale) vaardigheden van onze gemeenschap. Daarom hebben we Trailhead geïntroduceerd: een leuke manier om de vaardigheden te leren die nodig zijn om te gedijen in de Vierde Industriële Revolutie. Dit gratis gamified online leerplatform stelt iedereen in staat om benodigde vaardigheden te leren, zich te blijven ontwikkelen, cv-referenties te verkrijgen en aansluiting te vinden bij kansen van mentorschap tot werk. We moeten meer initiatieven zoals dit zien van andere bedrijven maar zeker ook in nauwe samenwerking met de overheid, wetenschappers en universiteiten om niet achter te lopen bij de technologische ontwikkelingen.
