Over de invoering van het wetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) is nog veel onzeker. Per 1 januari 2025 is de Belastingdienst wel actiever gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Maar bij inhuur van personeel is nog steeds veel mogelijk, zegt Marion van Happen, CEO van HeadFirst Group.
Er moet veel meer in termen van algemene bescherming en zekerheden gedacht worden, los van de contractvorm.
De hoofddoelen van de wet VBAR: schijnzelfstandigheid op de arbeidsmarkt verminderen en meer duidelijkheid bieden aan werkenden en werkgevenden over hun arbeidsrelatie en rechtspositie. Maar of de nieuwe wet daadwerkelijk onduidelijkheden en onzekerheden weghaalt, is de vraag. HeadFirst Group volgt de ontwikkelingen op de voet en communiceert, als trusted advisor, daarover met opdrachtgevers en zelfstandigen. Dit is broodnodig, zegt Marion van Happen, CEO van de internationale HR-tech dienstverlener: ‘Wet- en regelgeving omtrent inhuur en arbeidsrecht is complex en er gaat veel misinformatie rond. Daar hebben wij ook last van. We zien dat organisaties terughoudender zijn in het inschakelen van externe krachten. Dat heeft impact op de beschikbaarheid van opdrachten voor zzp’ers. Aan ons de taak om de feiten van fictie te scheiden. En de opdrachtgever de juiste weg te wijzen. Die heeft behoefte aan expertise, aan kennis. Wij ontsluiten de arbeidsmarkt en hebben een groot netwerk aan de aanbodzijde. We zorgen er gewoon voor dat kennis op de juiste plek terechtkomt en als dat niet via een zzp-constructie kan, dan zijn er ook andere manieren. Ja, we hebben te maken met veranderingen in de jurisprudentie, eventuele wijzigingen in de wetgeving en een Belastingdienst die actiever is gaan handhaven. Maar tegelijkertijd is er nog steeds veel mogelijk. We denken mee en regelen het.’
Innovatie centraal
HeadFirst Group ondersteunt bedrijven en professionals met tools en systemen die risico’s minimaliseren en arbeidsrelaties beter in kaart brengen, afgestemd op veranderingen in jurisprudentie en wet- en regelgeving. ‘We stellen innovatie centraal om klanten te helpen bij duurzame groei,’ zegt Van Happen. ‘Daarnaast willen we ook een aanjager zijn van een fundamentele discussie die over de veranderende arbeidsmarkt moet worden gevoerd. Over hoe we die arbeidsmarkt willen inrichten met elkaar, hoe we zorgen dat we de keuzevrijheid van het individu in balans brengen met collectiviteit en sociale zekerheid. Er moet minder in hokjes gedacht worden en veel meer in algemene bescherming en zekerheden, los van de contractvorm.
De arbeidsmarkt is wereldwijd aan het veranderen, er is behoefte aan autonomie, aan flexibiliteit. Werk wordt specialistischer en dynamischer, meer mensen combineren banen en digitalisering en demografische ontwikkelingen hebben invloed op de manier van werken. Dit roept de vraag op of het stelsel van sociale zekerheid zoals we dat nu in Nederland hebben ingericht daarbij nog wel passend is.’
Van Happen betwijfelt of de invoering van de wet VBAR een stap in de goede richting is: ‘We denken niet dat er met de nieuwe wet een duidelijker onderscheid gaat komen tussen werknemers en zelfstandigen. De Hoge Raad heeft recent een belangrijke uitspraak gedaan in de zaak die FNV tegen Uber had aangespannen, over de rol van het externe ondernemerschap bij het beoordelen van een arbeidsrelatie. Heeft de werkende meerdere opdrachtgevers? Worden er investeringen in professionele ontwikkeling? Heeft de werkende een eigen website en wordt er deelgenomen aan acquisitieactiviteiten? Al deze elementen zouden volwaardig meegenomen moeten worden in de beoordeling van een arbeidsrelatie. Maar bij de wet VBAR zijn juist die elementen secundair, het is een wet die de ondernemerscriteria die buiten de arbeidsrelatie staan tweederangs maakt ten opzichte van andere criteria. Dat is een fundamenteel andere richting. En daardoor is de wet VBAR niet in lijn met de huidige rechtsspraak.’ Belangrijk om te benoemen, meent Van Happen, want de Hoge Raad heeft inmiddels met meerdere arresten en uitspraken bevestigd dat het externe ondernemerschap van de werkende volwaardig moet worden meegenomen bij het beoordelen van de arbeidsrelatie. Van Happen: ‘De wet VBAR zou dat niet doen en dat vinden we ongewenst.’
Focus op samenwerking
HeadFirst Group zet zich, met een team van experts, innovatieve technologieën en een focus op samenwerking al dertig jaar in als dé partner in een veranderende arbeidsmarkt. Daar hoort, zegt Van Happen, een kritische, maar constructieve dialoog met politici en beleidsmakers bij: ‘De discussies in de politiek over zzp’ers worden nog te vaak gevoerd op basis van aannames en onderbuikgevoelens. Met HeadFirst Group willen we te allen tijde een lans breken voor de feiten. Daarom doen we veel onderzoek, schrijven rapporten over de arbeidsmarkt.’ Van Happen houdt een tweetal rapporten omhoog: ‘De zzp’er bestaat wél’ en ‘Grip op het zzp-dossier’. Feitelijke onderzoeksrapporten over de aard van het veelbesproken beestje. Van Happen: ‘Over wat de startmotieven van zzp’ers zijn, waar de groei zit, welke subcategorieën er zijn. Dat proberen we inzichtelijk te maken. We zitten op een krappe arbeidsmarkt, noem het maar een werknemersmarkt. Als werkende kun je zelf de regie pakken, zelf keuzes maken over de manier waarop je wilt werken en in welke contractvorm. Het is allang niet meer: voor jou tien anderen. We moeten accepteren dat het merendeel van de zelfstandigen heel bewust kiest voor ondernemerschap en ook heel tevreden is over de werkomstandigheden. Natuurlijk gaat het in sommige situaties mis en is het aan de politiek om keuzes te maken over de rol van zelfstandigen op de arbeidsmarkt, welke groepen meer bescherming nodig hebben en over de vraag hoe we de arbeidsmarkt van morgen in willen richten qua arbeidsrecht, fiscaliteit en sociale zekerheid. Maar dan wel op basis van de juiste feiten en data, want dat moet het vertrekpunt zijn. Daar proberen wij aan bij te dragen.’
HeadFirst Group: Total Talent Solutions voor een eerlijke en open arbeidsmarkt
HeadFirst Group biedt total talent solutions met de perfecte combinatie van tech & touch. Dagelijks werken meer dan twintigduizend getalenteerde professionals via een van de merken bij opdrachtgevers in Europa. De internationale HR-tech dienstverlener staat opdrachtgevers bij in hun zoektocht naar talent en helpt professionals nieuwe uitdagingen te vinden. Daarnaast ondersteunt ze partners en leveranciers bij personeelswerving en het vinden van geschikte professionals, zowel via het platform als persoonlijk. De organisatie heeft hiermee veel ervaring opgedaan met risico’s met betrekking tot externe inhuur, bijbehorende wet- en regelgeving en administratie. En kan ervoor zorgen dat alles perfect geregeld wordt: van verzekeringen tot contracten en de administratieve afhandeling. Illustratief voor het voortdurend vernieuwen van de dienstverlening is de lancering, in 2023, van Striive, het grootste platform voor professionals in de Benelux. Dit platform biedt verschillende aanvullende diensten ter ondersteuning van het ondernemerschap van zzp’ers, met nadruk op financiële zekerheid en inzetbaarheid. De aangeboden services omvatten versnelde betalingen, verzekeringsproducten en diensten, benchmarktools voor marktvergelijking en een leer- en ontwikkelplatform (Striive Academy) met onbeperkte toegang voor professionals en leveranciers.
