Nu de Europese Unie steeds meer macht naar zich toetrekt én zich – terecht – militair heeft gecommitteerd aan het lot van Oekraïne, ben je kortzichtig als je de Europese verkiezingen negeert, vindt René van Rijckevorsel.
‘Europa. Best Belangrijk’. Met die slogan van oud-journalist en oud-VVD-Kamerlid Ton Elias moesten Nederlandse burgers in 2004 bewust worden gemaakt van het belang van de Europese Unie (EU).
De Nederlanders lieten zich niet overtuigen en stemden in 2005 met een ruime meerderheid tegen de Europese Grondwet. De slogan zal niet hebben geholpen. Was het eten lekker? Mwah, best lekker (maar niet echt top).
EU belangrijk genoeg om ervoor naar de stembus te gaan?
Twintig jaar later is de onderliggende vraag bij de verkiezing voor het Europees Parlement (6 tot 9 juni): is de EU belangrijk genoeg om ervoor naar de stembus te gaan? In 2019 nam slechts 41,8 procent van de Nederlandse stemgerechtigden de moeite om te gaan stemmen. Het gemiddelde voor de hele EU lag op 51 procent.
Het antwoord op de vraag is: ja. Allereerst omdat er ongekend veel wetgeving uit Brussel komt waarmee elke Nederlander van doen heeft, of krijgt. Wetten waarover het Europees Parlement meebeslist.
Denk aan de barrage aan wetten die, door de opwarming te temperen, klimaatverandering moeten tegengaan. Aan wetten die boeren dwingen om hun productie te verminderen of hun land op te geven. Aan wetten die het straks moeilijker moeten maken om asiel aan te vragen in Europa. Of aan wetten die grote fabrikanten dwingen om hun – verplicht duurzame – toeleveringsketen in kaart te brengen.
Ene Vladimir Poetin zit in het Kremlin
Als Elias nu een slagzin zou moeten bedenken, wordt dat: ‘Europa. Belangrijker dan ooit’. Door die wetgeving, ja. Maar veel meer nog doordat ene Vladimir Poetin in het Kremlin zit (en ene Xi Jinping in het Zhongnanhai).
Sinds 24 februari 2022 verkeert Europa in staat van (koude) oorlog met Rusland. De onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne, waarin het Europees Parlement fier vooropging, heeft tot gevolg dat de EU naast een economische ook een militaire grootmacht moet zijn.
We hebben daarvoor toch de NAVO, zegt u? Ja, dat is waar. Maar de lange nucleaire tenen van Poetin moeten ook een beetje worden ontzien. Als de NAVO zich als blok met de oorlog gaat bemoeien, kan de beer uit Moskou zomaar losgaan. Als afzonderlijke landen van de Europese Unie Oekraïne helpen, kan Poetin weinig doen.
Inzet van Europese militairen is niet langer taboe
De afgelopen ruim twee jaar hebben vrijwel alle lidstaten, de één wat ruimhartiger dan de ander, Oekraïne gesteund. Het begon met schermvesten, maar al snel volgden munitie, wapens, tanks en nu gevechtsvliegtuigen. Inmiddels mogen de Oekraïners zelfs doelen in Rusland bestoken, mits is aangetoond dat het vuurmonden zijn. En inzet van Europese militairen is niet langer taboe, zei de Franse president Emmanuel Macron.
Lees verder onder de video
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De belangrijkste taak van de nieuwe Europese Commissie wordt: als de wiedeweerga de wapenproductie in de EU opvoeren en de productie en inkoop veel beter op elkaar afstemmen. Door versnippering gaat veel efficiëntie verloren. Daar lijdt Oekraïne onder, maar het treft ook de lidstaten met inmiddels lege arsenalen. Daarnaast zal de EU de Britten veel meer erbij moeten betrekken, het land met de grootste wapenfabrikanten en naast Frankrijk de enige Europese kernmacht.
Europese veiligheid en stabiliteit onder zware druk
De Europese Unie begon als een project dat veiligheid en stabiliteit moest garanderen op het continent. Nu er oorlog is in Oekraïne, staan die veiligheid en stabiliteit onder zware druk. In de Baltische staten en Polen weten ze er alles van.
Het is tijd voor grootschalige fysieke herbewapening van de Europese Unie, en voor een geopolitieke agenda die als enig doel heeft de welvaart, de democratie en de vrede in de EU te bestendigen.
Daarvoor zullen ook de hearts and minds moeten worden gewonnen in wat tegenwoordig the Global South wordt genoemd. Dus geen geopolitiek meer van geheven vingertjes, gestoeld op morele superioriteit. Die tijd is voorbij.
Eurosceptische partijen hebben goede argumenten
De Eurosceptische partijen hebben best veel goede argumenten, want Brussel bemoeit zich met veel te veel. Maar een vuist maken in deze nieuwe wereldorde kan alleen met een verenigd, economisch en militair superieur blok.
Een krachtig Europa is zeker voor een klein land als Nederland belangrijker dan ooit. Toen Europa nog ‘best belangrijk’ was, vond je in het Europees Parlement vooral voorstanders van verdergaande integratie. Nu zijn er juist veel meer smaken. Je stem doet er meer toe.