De opgestapte staatssecretaris van Financiën Frans Weekers wilde natuurlijk zeggen dat het uitstrooien van miljarden euro’s niet werkt. Maar dat kon niet, want Kamerleden accepteren geen zielige mensen zonder toeslagen.
Het debat begon om kwart voor drie ’s middags en om half elf ’s avonds had de oppositie VVD-staatssecretaris Frans Weekers volledig verstrikt in de grote getallen. De fiscus keert elke maand aan 7 miljoen mensen toeslagen uit. Om fraude te bestrijden, probeerde Weekers het bestand aan bankrekeningen op te schonen van 35 miljoen naar 14 miljoen.
Een hele operatie, waarbij 125.000 mensen informatie werd gevraagd. Omdat elke maand ook nog eens 80.000 burgers een nieuwe toelage aanvragen en elke maand 260.000 ontvangers hun gegevens veranderen, was dat opschonen een hele klus. Daardoor moesten 100.000 mensen twee maanden op hun geld wachten en bleven zo’n 30.000 mensen voor langere tijd verstoken van hun toeslag.
Verwijt
Weekers had zich in de Kamer al vaker moeten verantwoorden voor uitvoeringsproblemen, zoals toen de Bulgarenfraude bekend werd. Maar daarbovenop kwam fout die Weekers vorige week maakte: hij verweet het de mensen zelf. Zij stuurden niet tijdig de juiste gegevens in.
Woensdag begonnen de oppositiefracties – opmerkelijk genoeg ook de semi-gedoogpartijen D66, ChristenUnie en SGP – Weekers te kraken. De getallen lagen op een zeker moment als punaises in vak-K en Weekers kon zich niet meer bewegen zonder zich te pijnigen. Hij stond te schutteren.
Strooien met miljarden
Vanuit de VVD-ideologie wilde hij natuurlijk zeggen: het uitstrooien van miljarden over zo’n krioelende mensenmassa is niet uit te voeren. Wil je fraude bestrijden, dan moet je net doen als bij de bakker: ieder trekt een nummertje en de mensen worden één voor één geholpen.
Maar dat kon niet, want Kamerleden accepteren geen zielige mensen zonder woon-, zorg-, studie- en kindertoeslag.
Opvolgers
Weekers boog uiteindelijk het hoofd. Er circuleren al namen voor VVD-opvolgers, zoals de fractieleden Helma Neppérus en Mark Harbers en de Amsterdamse wethouder Eric Wiebes.
In elk geval is het nodig dat de nieuwe staatssecretaris keihard de bezem haalt door de Belastingdienst en de ambtenaren in het gareel dwingt. Want daar zat natuurlijk ook Weekers’ probleem: hij moest de fiscus afslanken van 30.000 naar 26.000 man.
In een stiekem protest werden vanuit het ambtenarenkorps voortdurend schandaaltjes gelekt naar media en Kamerleden. De nieuwe staatssecretaris moet die insubordinatie meteen afkappen, want anders wacht hem hetzelfde lot als Weekers.