Arie Slob is principieel, maar niet als het om zijn eigen woordbreuk gaat

Wat bezielt Arie Slob toch met het plotse dreigement om de gedoogsteun aan het kabinet in te trekken? Hij zet in elk geval ook dat wat hij voor zijn ChristenUnie binnenhaalde op het spel.

Als het kabinet het voornemen om illegaliteit strafbaar te stellen niet intrekt, trekt ChristenUnie-leider Arie Slob zijn steun aan eerder gemaakte afspraken tussen zijn partij en het kabinet in.

Dan werkt hij niet meer mee aan nieuwe afspraken, vooral over de begroting voor volgend jaar. Die onderhandelingen beginnen al over enkele weken.

Opvallend

Slobs nieuwe eis is om verschillende redenen opvallend. De strafbaarstelling van illegaliteit staat al in het Regeerakkoord van eind oktober 2012, en een jaar geleden sloot Slob samen met D66 en SGP al een Woonakkoord met het kabinet. In oktober sloot hij bovendien een begrotingsakkoord voor dit jaar.

Bij die gelegenheden heeft Slob niet de voorwaarde gesteld dat straffen voor illegalen van tafel moesten.

Slob heeft het volste recht om deze voorwaarde alsnog op te brengen voor nieuwe onderhandelingen. Maar het opmerkelijke is dat hij de voorwaarde nu ook aan ‘de uitvoering van eerder gemaakte afspraken’ verbindt.

Woordbreuk

Slob is erg principieel over illegalen, maar is tegelijk een stuk minder principieel met zijn dreigement om woordbreuk te plegen. Bovendien betrekt hij helpers van illegalen, zoals kerken, in zijn dreigement. Terwijl die in het kabinetsplan nadrukkelijk van de strafbaarheid worden uitgesloten.

Wat Slob tot zijn nieuwe opstelling drijft, is onduidelijk. Wellicht wil hij de ChristenUnie meer profiel geven in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Maar mogelijk zet hij alles wat hij binnenhaalde in onderhandelingen met het kabinet – zoals gunstiger regelingen voor ouders en het openhouden van kazernes – op het spel.

Twee walletjes

Voor een meerderheid in de Eerste Kamer over de strafbaarstelling heeft het kabinet de ChristenUnie niet nodig, omdat de PVV het kabinet daar aan een meerderheid kan helpen. Maar dat het kabinet van twee walletjes wil eten, zint Slob ook niet.

Regeren kan lastig worden voor het kabinet als Slob voet bij stuk houdt. Complicerend is dat de strafbaarstelling van illegalen ook bij nogal wat kaderleden van regeringspartij PvdA en bij gedoogpartij D66 slecht ligt. Het kabinet zou kunnen vallen.

De straf voor illegalen bestaat volgens het kabinetsplan uit een boete van maximaal 3.900 euro – bij herhaling komt daar een inreisverbod bovenop. In de landen om ons heen is illegaliteit al lang strafbaar.