‘Wie levensmoe is, moet euthanasie kunnen plegen’

D66 wil begin volgend jaar een initiatiefwetsvoorstel indienen om euthanasie mogelijk te maken voor mensen die levensmoe zijn. Volgens Tweede Kamerlid Pia Dijkstra maakt het kabinet niet genoeg haast met wetgeving voor ‘voltooid leven’.

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) onderzoekt de mogelijkheden naar de behoefte aan ‘stervenshulp’ bij mensen die klaar zijn met leven, maar dat gaat Dijkstra niet snel genoeg. ‘Dat vind ik jammer,’ zegt ze tegen het AD. ‘De minister voelt de urgentie duidelijk minder dan ik.’ Volgens het D66-Kamerlid, eerder al de architect van de omstreden donorwet, moeten ouderen ook voor euthanasie kunnen kiezen als zij geen medische aandoening hebben die hun uitzichtloos en ondraaglijk lijden bezorgt.

D66: liever zelfgekozen levenseinde dan zelfmoord

‘Als een oudere er klaar mee is, willen we toch niet dat diegene het kanaal in moet lopen of een potje pillen moet gaan slikken om zichzelf van het leven te beroven?’ zegt Dijkstra. Om dat te voorkomen, pleit ze voor een zogenoemde levenseindebegeleider, die over een langere periode gesprekken gaat voeren met iemand die levensmoe is. Die zou dan ook alternatieven voor de dood kunnen aandragen, benadrukt Dijkstra. ‘En mensen eventueel doorverwijzen naar hulpverleners.’ Ze zegt dat ‘het verschil tussen je biografische leven en je biologisch leven steeds groter’ wordt, omdat technologie het menselijk lichaam steeds langer in leven kan houden. ‘Jan Terlouw, overigens een zeer actieve man op hoge leeftijd, zei ooit eens tegen me: “Pia, we worden gewoon te oud.” En dat kan ik me heel goed voorstellen.’

Op de vraag vanaf welke leeftijd het mogelijk moet worden om bij levensmoeheid euthanasie aan te vragen, wil Dijkstra nog niet speculeren. In de eerste versie van haar wet stelde ze tachtig jaar voor, in het burgerinitiatief Uit Vrije Wil werd eerder zeventig jaar voorgesteld. ‘Het is dus behoorlijk arbitrair, zo’n grens.’ Wel vindt ze dat er een leeftijdsgrens moet zijn: ‘Het moet geen wet voor hulp bij zelfdoding worden voor iedere volwassene.’

Christelijke partijen: naasten moeten zich meer bekommeren om mensen met doodswens

De wet ‘voltooid leven’, zoals die in politiek Den Haag heet, is al jaren een gevoelig thema op het Binnenhof. In het Regeerakkoord van het kabinet Rutte-III is afgesproken dat het kabinet een ‘brede discussie zal faciliteren over waardig ouder worden, de reikwijdte en toepassing van de huidige euthanasiewetgeving en het onderwerp voltooid leven’. Vooral de christelijke partijen CDA en ChristenUnie, coalitiepartners van D66, hebben grote bedenkingen bij ‘stervenshulp’ voor mensen die fysiek niets mankeren. ChristenUnie vindt dat de naasten zich meer moeten bekommeren om ouderen die levensmoe zijn, met de hoop dat hun doodswens verdwijnt.

Ook minister Hugo de Jonge voelt daar meer voor. In juni begon het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een campagne met het motto ‘Ik heb te horen gekregen dat ik doodga, maar tot die tijd leef ik,’ bedoeld om uitbehandelde mensen en hun families te helpen met vragen over de naderende dood. De Jonge wil dat mensen ‘tijdiger het gesprek aangaan,’ en vindt dat de nadruk in de politiek te veel ligt op euthanasie en voltooid leven. ‘Maar de meeste mensen sterven een natuurlijke dood. Het zou jammer zijn als de aandacht daarvoor, en hoe we dat zorgvuldig begeleiden, in de verdrukking komt.’

Wat vindt u? Heeft D66 gelijk en moeten gezonde mensen die levensmoe zijn euthanasie kunnen plegen? Of gaat dat te ver en moet zelfdoding alleen voor terminaal zieken worden toegestaan? Praat mee! Onze Stelling van de Dag luidt:

Geef uw mening onder dit artikel. U kunt alleen reageren als u abonnee bent.

Let op: door uw mening te geven, gaat u ermee akkoord dat de redactie van Elsevier Weekblad uw reactie kan uitlichten in de digitale rubriek Reacties op de stelling.