Een slechte kant van sociale media belicht: een Twitteraar krijgt zijn eigen mening op sociale media gemakkelijk bevestigd. Wat heeft Twitter precies te maken met de onrust in Gaza of steun voor IS?
Verguisd werd hij, toen hij in 2011 zijn boek The Filter Bubble uitbracht. De Amerikaanse journalist Eli Pariser waarschuwde te midden van al het blije optimisme over de ‘Twitter-revoluties’ tijdens de ‘Arabische Lente’ voor te groot enthousiasme over de rol van sociale media en gepersonaliseerde zoekmachines.
Ja, ze kunnen toegang geven tot zeer veel nuttige informatie. Maar omdat iedereen zijn eigen nieuwsnetwerk samenstelt, krijgen mensen een heel smal, gefilterd beeld van de werkelijkheid, stelde hij.
Polarisering
Velen volgen nou eenmaal graag anderen op wie ze lijken. Als je het constant met iemand oneens bent, is de verleiding groot om hem te ontvolgen. Als je het met hem eens bent, zul je hem juist toevoegen aan je nieuws-feed. Sociale media als echoput van het eigen gelijk.
Eerder deze week verscheen een omvangrijk onderzoek van het Amerikaanse Pew Research Center, dat aantoont dat de diversiteit van meningen binnen een groep afneemt op sociale netwerken als Facebook en Twitter.
Drie jaar na het verschijnen van The Filter Bubble is er sowieso volop aanleiding om nog eens goed naar dat verband te kijken. De doorbraak van Facebook en Twitter als nieuwsmedium loopt namelijk opvallend parallel met de polarisering van allerlei conflicten.
Strategie
De meningsverschillen tussen Israëliërs en Palestijnen zijn bijvoorbeeld de laatste jaren bepaald niet kleiner geworden, net zomin als de vijandigheid tussen de Amerikaanse Democraten en Republikeinen. Voor wie hun discussies op sociale media volgt, is dat geen verrassing: beide kanten leven qua online-informatie in totaal gescheiden werelden.
Dat groepen moslims in Nederlandse steden radicalen als Islamitische Staat (IS) steunen, lijkt ook deels terug te leiden tot de eenzijdigheid van hun Twitter-kanalen. Die staan vaak bomvol fundamentalistische Arabieren. IS zelf heeft dan ook een zeer uitgekiende sociale-mediastrategie.
Begrip
Sociale media hebben allerlei mooie voordelen, en er zijn veel meer oorzaken voor polarisatie dan Facebook en Twitter alleen.
Maar je kunt door sociale media makkelijker dan ooit je dagen slijten zonder ook maar één nuancerend tegenargument tegen te komen. Dat zal in elk geval niet snel leiden tot wederzijds begrip.