In 2012 werd de formatie in razend tempo afgerond, maar vier jaar later is dat wel anders. Pas volgende week beginnen de onderhandelingen echt. Dit is het formatienieuws van donderdag 23 maart.
Mark Rutte (VVD), Sybrand Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Jesse Klaver (GroenLinks) zitten volgende week rond de tafel voor overleg, maakte Rutte donderdag bekend. Verkenner Edith Schippers (VVD) gaat nu beginnen met het schrijven van een rapport. Daarin zal ze de Tweede Kamer adviseren over de formatie. De Kamer heeft sinds 2012 feitelijk de rol van de Koning overgenomen.
De onderhandelaars zijn…
Aan de gesprekken over een mogelijke coalitie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks doen acht onderhandelaars mee. VVD-leider Mark Rutte neemt Halbe Zijlstra mee, die de afgelopen jaren fractievoorzitter in de Tweede Kamer was. CDA-voorman Sybrand Buma heeft Pieter Heerma als mede-onderhandelaar. Heerma is woordvoerder Sociale Zaken. Alexander Pechtold koos Wouter Koolmees, de financieel specialist van de D66-fractie, als secondant. GroenLinks-leider Jesse Klaver krijgt assistentie van zijn nummer twee, Kathalijne Buitenweg. Zij is vandaag geïnstalleerd als Kamerlid en heeft als ex-europarlementariër veel politieke ervaring.
Dat er een kabinet komt met VVD, CDA, D66 en GroenLinks is allesbehalve een uitgemaakte zaak. De VVD zit niet te springen om met de linkse Klaver in zee te gaan. Klaver – die zijn partij naar veertien zetels loodste – gaf aan dat de verschillen tussen de VVD en GroenLinks ‘megagroot’ zijn. Vandaag herhaalde hij dat. In een e-mail aan zijn aanhangers zegt hij weliswaar verplicht te zijn om een coalitie met de VVD te onderzoeken, maar zich tegelijkertijd af te vragen of zo’n gesprek over samenwerking wel zin heeft. Samen hebben de vier partijen een ruime Kamermeerderheid van 85 zetels. Als de formatiebesprekingen klappen, kunnen Rutte, Buma en Pechtold nog uitwijken naar ChristenUnie (5 zetels).
Geen rol weggelegd voor Wilders
De acht onderhandelaars gaan overleggen met de informateur die nog moet worden aangewezen. De Tweede Kamer buigt zich dinsdag over de verdere gang van zaken. Naar verwachting brengt VVD-politicus Edith Schippers maandag verslag uit als verkenner.
Deze week voelde zij alle dertien fractievoorzitters aan de tand over hun voorkeuren. Uit die onderonsjes bleek dat er geen rol is weggelegd voor PVV-leider Geert Wilders. Zijn partij is weliswaar de tweede partij in de Kamer, maar VVD, CDA en D66 willen onder geen beding met hem in zee. Wilders zei zelf wel iets te voelen voor een coalitie van VVD, CDA, PVV, 50Plus, SGP en Forum voor Democratie.