De VVD zit in het nauw door coalitiepartners die zich niet aan het Regeerakkoord willen houden. D66 en ChristenUnie willen per direct stoppen met het uitzetten van asielkinderen, omdat er een Kamermeerderheid voor versoepeling van het kinderpardon is.
CDA, D66 en ChristenUnie (CU) willen dat VVD-staatssecretaris van Asiel Mark Harbers opnieuw kijkt naar de 400 tot 700 zaken die tot nu toe werden afgewezen voor het kinderpardon, zoals de Armeense Lili en Howick. Een groot deel van die kinderen woont al jaren in Nederland, of is hier geboren. Veel van deze asielzaken struikelen op het meewerkcriterium, dat volgens de partijen te streng wordt gehanteerd. Zo kan een gemiste koffieafspraak er al toe leiden dat iemand buiten het kinderpardon valt.
Lees ook de column van Gertjan van Schoonhoven: Morele verontwaardiging over Howick en Lili is goedkoop en eenzijdig
De drie coalitiepartijen komen tot die conclusie door kritiek van het Europese Hof van Justitie en een rapport van 38 hoogleraren, waarin staat dat asielkinderen hersenschade kunnen oplopen als gevolg van de stress door een dreigende uitzetting. Het CDA wijst op cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) waaruit blijkt dat de instantie het niet aankan. ‘Het zijn nog steeds heel lange procedures, daar moet echt versnelling in komen,’ zei Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA) zaterdag in het NOS Radio 1 Journaal. Van Toorenburg wil dat Harbers desnoods zijn speciale bevoegdheid gebruikt om alsnog asiel te verlenen.
Linkse partijen willen al langer een soepeler kinderpardon. Er is dus een Kamermeerderheid voor de plannen. In afwachting van een definitief besluit over het wel of niet versoepelen, willen CU en D66 dat het uitzetten van kinderen per direct stopt.
Nieuwe Lili en Howick?
Even dreigde maandag een nieuwe Lili en Howick-situatie te ontstaan. De rechtbank in Groningen besloot op het laatste moment dat de Armeense kinderen Shushan (8), Vrej (5) en Jemma (3) toch worden uitgezet. De rechter wees twee verzoeken van het gezin af. Met een uur vertraging en tien man begeleiding vertrok het gezin omstreeks 14.00 uur van Schiphol.
De VVD is fel tegenstander van een verruiming van het pardon. Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff liet maandag weten dat wat hem betreft de afspraken in het Regeerakkoord staan. Hij is niet blij met de voorstellen van de coalitiegenoten. ‘Je brengt op deze manier ouders in de verleiding om kinderen weer in de illegaliteit te laten opgroeien.’ ‘Wij gaan ervan uit dat de afspraken uit het Regeerakkoord worden gerespecteerd,’ zei Kamerlid Malik Azmani (VVD) zaterdag in een reactie.
Staatssecretaris Harbers wijst naar een onderzoek naar het asielsysteem dat nog gaande is en waarvan hij de resultaten eerst wil afwachten. De uitkomst wordt over een half jaar verwacht. De discussie zet de verhoudingen binnen de coalitie verder op scherp nadat Dijkhoff zich vorige week kritisch uitliet over het Klimaatakkoord.
Mensenrechtenorganisaties blij
De plannen voor verruiming kunnen in elk geval op grote goedkeuring rekenen van mensenrechtenorganisaties en asieladvocaten. Tot er nieuwe spelregels zijn afgesproken, moet geen kind worden uitgezet, zegt Martine Goeman van Defence for Children.
Ook GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik liet zondag weten voor een uitzetstop te zijn. ‘Kinderen moeten in afwachting van nieuw beleid niet worden uitgezet.’
Naar aanleiding van de zaak-Lili en Howick begon presentator Tim Hofman met een petitie voor verruiming van het kinderpardon. Die petitie is tot nu toe ruim 253.000 keer ondertekend. Naar aanleiding van de petitie zei premier Mark Rutte (VVD) in november dat het kabinet niet van plan is om het kinderpardon te verruimen. Hij noemde het Nederlandse asielbeleid toen streng en rechtvaardig.