Iran gaat uranium verrijken tot een hoger percentage dan is toegestaan volgens het nucleaire akkoord van 2015. Het regime wil zo Europa onder druk te zetten. Wordt Iran de nieuwe atoommacht?
Iran beweert bij hoog en laag dat het geen atoombom wil maken, maar het verrijken van uranium tot een hoger percentage, is wel een stap in die richting. Voor een atoombom is 90 procent verrijkt uranium nodig, Iraanse autoriteiten hebben nu gezegd dat zij zich niet langer houden aan de grens van 3,67 procent zoals is afgesproken in het atoomakkoord. Een bom lijkt dus nog ver weg, maar in werkelijkheid valt dat mee.
Verrijking uranium
Het proces van verrijking wordt eenvoudiger omdat bij hogere verrijkingslevels minder materiaal hoeft te worden verplaatst. Een centrale die uranium verrijkt tot 4 procent met 5.000 centrifuges heeft voor de stap naar 20 procent maar 1.500 centrifuges nodig. Vanaf dat punt zijn nog maar enkele honderden centrifuges nodig om 90 procent te bereiken die nodig is voor een kernbom.
Vooral de vroege stadia van het verrijken van uranium zijn gecompliceerd. Naarmate het proces vordert, wordt het eenvoudiger. Meer dan de helft van de moeite gaat naar het verrijken van 0,7 procent naar 4 procent. Eenmaal op 20 procent is 90 procent van het werk al gedaan en is een kernbom binnen handbereik.
Afspraak na afspraak gebroken
In mei brak de Iraanse regering de eerste afspraak uit het atoomakkoord door aan te kondigen dat het binnen tien dagen meer lichtverrijkt uranium met een verrijkingspercentage van 3,67 procent op voorraad zou hebben dan volgens de regels is toegestaan.
De aankondigingen zijn onderdeel van een strategie van Iran om Europa onder druk te zetten. Iran probeert dat nu met een tijdsklok. Onderminister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi zei zondag dat het land nu elke zestig dagen met een maatregel komt die het akkoord verder uitkleedt. Tenzij Europa maatregelen instelt waardoor de Amerikaanse sancties kunnen worden omzeild.
Wat houdt Iran-akkoord in?
Het verdrag is in 2015 gesloten en geldt als het belangrijkste wapenfeit van het buitenlandbeleid van de regering-Obama. Het akkoord is getekend door Amerika, Rusland, Frankrijk, Duitsland, Iran, China en het Verenigd Koninkrijk. Erin is vastgelegd dat de sancties tegen Iran worden verlicht in ruil voor beperking van de activiteit in de kerncentrales. Volgens critici worden deze centrales gebruikt voor de productie van kernwapens. Iran heeft dat altijd ontkend.
Trump noemde akkoord ‘slechtste ooit’
Amerika trok zich een jaar geleden terug uit het kernakkoord met Iran. De Amerikaanse president Donald Trump wil zo een strenger akkoord afdwingen.
Trump heeft zich veelvuldig kritisch uitgelaten over de deal en noemde het meer dan eens ‘de slechtste deal ooit’. Zo zei hij in januari 2018 dat het Iraanse regime een belangrijke oorzaak is van de instabiliteit in het Midden-Oosten en beschuldigde hij Teheran van het sponsoren van internationaal terrorisme. Bovendien, zegt Trump, kan Iran ondanks het IAEA-toezicht in het geheim kernwapens blijven ontwikkelen. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo deed er in mei 2018 nog een schepje bovenop en zei dat de deal is ‘gebaseerd op leugens’.
Na terugtrekking uit de deal voerden de Amerikanen de ene na de andere sanctie in. Veruit de zwaarste is dat de Amerikanen een wereldwijde importstop van olie hebben afgedwongen door elk land dat zich daaraan wel waagt, te beboeten. De Iraanse economie is zwaar getroffen door de maatregelen.
Pompeo woedend
Pompeo dreigde zondag in een reactie op de Iraanse aankondiging meteen met meer sancties. ‘De recente uitbreiding van het Iraanse nucleaire programma zal leiden tot verdere isolatie en sancties,’ schreef de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo in een tweet.
Iran’s latest expansion of its nuclear program will lead to further isolation and sanctions. Nations should restore the longstanding standard of no enrichment for Iran’s nuclear program. Iran’s regime, armed with nuclear weapons, would pose an even greater danger to the world.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) July 7, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu reageerde woedend op de Iraanse aankondiging en eiste onmiddellijke aanscherping van de sancties. ‘Iran heeft maar één doel,’ zei hij. ‘Kernwapens.’
De spanningen tussen Iran en het Westen zijn in de afgelopen maanden flink opgelopen. Donderdag namen de Britten nog een Iraanse olietanker in beslag bij Gibraltar. De Iraanse ayatollah Mohammad Ali Mousavi Jazayeri waarschuwde zaterdag voor vergeldingsmaatregelen.
‘Ik zeg openlijk dat het Verenigd Koninkrijk bang moet zijn voor de vergeldingsmaatregelen van Iran na de illegale inbeslagname van de Iraanse olietanker,’ zei de ayatollah.