Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie pleitte woensdag in zijn State of the Union weinig verrassend voor verdere integratie om de soevereiniteit van de Europese Unie (EU) te beschermen. Hij wil daarvoor onder meer – zoals eerder anderen ook al bepleitten – een EU-grensbewakingsorganisatie van 10.000 mensen opzetten. Zoals telkens met Junckers voorstellen geldt: welk probleem wordt ermee opgelost?
Het was weer een eigenaardige bijeenkomst in Straatsburg, Frankrijk. De Commissievoorzitter, een man op wie niemand kon stemmen, hield zijn jaarlijkse toespraak waarvoor een democratisch mandaat ook al ontbreekt. Immers, The State of the European Union komt voort uit de Europese Grondwet die door de Fransen en Nederlanders in 2005 per referendum resoluut werd weggestemd.
Niet luisterende regeringen voerden de Grondwet af door de achterdeur om die als Verdrag van Lissabon door de voordeur weer binnen te halen. En zo zit de EU sinds 2010 opgezadeld met een niet gewenste State of the European Union door een ambtenaar, de Commissievoorzitter.
Junckers toespraak was meer van hetzelfde: meer Europese integratie
Hoe het ook zij, Junckers vierde toespraak – hij gaat op 1 november 2019 met pensioen – was weer meer van hetzelfde. Hij riep zoals altijd op om verder te integreren. Waarbij het meest in het oog springt zijn voorstel om jaarlijks 12 miljard euro uit te geven voor 10.000 grenswachters. Van wie 3.000 in EU-dienst komen en de andere 7.000 verplicht door de EU-landen moeten worden geleverd. Dit voorstel is niet nieuw, maar het is waard erop in te zoomen.
Want welk probleem wordt hiermee opgelost en is het uitvoerbaar? Volgens de Schengenafspraken horen landen hun buitengrenzen met niet-Schengenlanden te controleren. En iedereen die geen toegangspapieren heeft, hoort te worden geweerd. Zuid-Europa bedelde eindeloos om EU-solidariteit (geld dus) voor het controleren van hun grenzen, maar toen Noord-Europa de grenzen dichtgooide en Zuid-Europa isoleerde, bleek die solidariteit niet nodig.
Italië laat zien hoe het eigen én Schengengrens dicht kan houden
Italië laat onder de nieuwe regering van de Vijfsterrenbeweging en Lega zien perfect in staat te zijn zonder hulp van andere EU-landen de Italiaanse én Schengengrens dicht te kunnen houden. Spanje weet met hulp van de Marokkaanse koning ook wel hoe het de grens gesloten moet houden. Slechts Griekenland blijft een farce, maar dankzij Angela Merkels deal met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan komen daar weinig Afrikanen en Aziaten meer binnen.
Lees ook dit commentaar van Afshin Ellian: ‘Schengen’ geeft jihadisten grenzeloze mogelijkheden
Al met al blijken de Schengenlanden heel goed in staat hun verplichtingen na te komen. Het is dus onnodig dat de Europese Commissie zich daarmee bemoeit.
Junckers voorstel lijkt ook onuitvoerbaar. Het bewaken van een grens betekent dat in het ultieme geval geweld moet worden toegepast. Het monopolie op geweld ligt in alle Schengenlanden bij de nationale staat. Het is moeilijk voorstelbaar dat landen dit opgeven
Wie neemt verantwoordelijkheid voor geweld door grenswachters?
Stel je eens voor dat EU-grenswachters – bijvoorbeeld Duitsers – op een Grieks eiland worden gestationeerd en daar geweld mogen gebruiken tegen mensen die illegaal de grens oversteken. Of dat deze EU-Duitsers met honden rondlopen en de Grieken instructies geven om geweld toe te passen. Dat lijkt een recept voor ellende. Als iemand wordt doodgeschoten, wie neemt dan de verantwoordelijkheid?
Het voorstel over de EU-grenswachters is slechts een van de vele voorstellen voor meer EU-integratie die Juncker in zijn toespraak deed. Maar het staat symbool voor hoe de Europese Unie werkt. Natiestaten hebben een probleem en kunnen dat prima zelf oplossen. Maar voordat zij dat doen, proberen ze het probleem op het bordje van de EU te schuiven en andere landen mee te laten betalen aan een oplossing. Telkens staat Juncker dan met open armen klaar om deze nationale problemen tot een EU-competentie te maken.
Dat is behalve onnodig ook onverstandig.
Juncker bekommert zich niet over noodzaak of nut verdere EU-integratie
Juncker maakt Europese burgers belachelijk, schreef Jelte Wiersma vorige week
Juncker maakt van de EU-integratie zo een doel op zich. Zonder zich te bekommeren om de noodzakelijkheid, uitvoerbaarheid en het nut ervan voor burgers. Maar goed, Juncker is dan ook ongekozen. Voor technocraten zijn burgers altijd actoren die in de weg staan aan hun verheffende tekentafelplannen. In die zin moet aan zijn woorden niet te veel waarde worden gehecht. De plannen uit zijn drie eerdere State of de European Union-toespraken zijn veelal ook niet verwezenlijkt.
Zo is de verdeling van Afrikanen en Aziaten over de Schengenlanden waartoe Juncker opriep – een wens van Merkel om haar binnenlandse problemen over de schutting naar andere EU-landen te gooien – een stille dood gestorven.